حتماً شما هم در برخی افراد حالت ضربدری بودن پاها و زانوها را مشاهده کرده‌اید و یا حتی ممکن است خودتان هم دچار این مشکل باشید. زانوی ضربدری یا ایکس (ژنو والگوم) عارضه‌ای است که ممکن است موجب بیش از اندازه اذیت شدن افراد شود. بنابراین، امروز در این پست اورجینال پَل قصد داریم شما را با علت و نحوه تشخیص و درمان زانوی ضربدری آشنا کنیم؛ پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
ورود به صفحه اصلی فروشگاه اینترنتی خرید کفش و کتانی اورجینال پَل
جهت خرید انواع کفش و کتونی اسپرت اورجینال اینجا کلیک کنید!
زانوی ضربدری چیست و چطور ایجاد میشود؟
زانوی ضربدری را که به عنوان‌هایی چون ایکس یا ژنو والگوم (genu valgum) نیز خطاب می‌کنند، عارضه‌ای است که در آن زانو ها به سمت یکدیگر تمایل داشته و یا حتی چسبیده اند اما مچ پاها از یکدیگر فاصله دارند. این عارضه بیشتر در میان کودکان دیده میشود و این موضوع سبب نگرانی والدینی شده است که اطلاعات اندکی در رابطه با زانوی ایکس دارند.
اگر به فردی که زانوی ضربدری دارد هنگام ایستادن دقت کنید، مشاهده خواهید کرد که زانوهای او به یکدیگر چسبیده است اما حدود 8 سانتی متر (3.1 اینچ) یا بیشتر بین قوزک دو پای آنها فاصله است. در این صورت بنظر میرسد که زانوها به سمت یکدیگر فشار وارد می‌کنند.
چه افرادی به زانوی ضربدری دچار میشوند؟
عارضه‌ی زانوی ضربدری بیشتر در کودکان متداول است که بطور معمول میتوان گفت کودکان 3 تا 6 ساله به این عارضه دچار میشوند.
در اکثر کودکانی که با این عارضه مواجه هستند تا سن 7 سالگی به طور طبیعی اصلاح میشود؛ اما در موارد نادر و کمیاب، زانو ضربدری تا دوران بلوغ نیز اصلاح نمی‌شود. در دیگر موارد، کودکان بزرگتر یا بزرگسالان ممکن است به سبب شرایط زمینه ای (ارثی) یا عوارض دارویی به عارضه‌ی زانوی ضربدری مبتلا شوند.
در برخی موارد این عارضه خود به خود اصلاح نمی‌شود و حتی امکان دارد فرد در طول زندگی به ژنو والگوم (زانو ضربدری) دچار شود که در این صورت درمان جدی تری نیاز است.
بیشتر اوقات، نمیتوان از ایجاد زانوی ضربدری جلوگیری کرد؛ با این حال، گزینه‌های درمانی مختلفی وجود دارد که ممکن است به کاهش برخی از علائم این عارضه کمک کند.
چه عواملی سبب ایجاد زانوی ضربدری میشود؟
همیشه علت مشخصی برای به وجود آمدن عارضه‌ی پای ضربدری وجود ندارد اما چندین علت بالقوه را مانند اختلالات ژنیتیکی و اختلالات متابولیک استخوان میتوان مثال زد. با این حال، زانوی ضربدری یا زانوی ایکس در اکثر موارد برای افراد مبتلا بی‌خطر است.
البته مواردی مانند دیسپلایزی اسکلتی (Dysplasia)، کمبود کلسیم، آرتروز خصوصاً آرتروز زانو، راشیتیسم (Rickets) که با کمبود ویتامین D ایجاد میشود، بیماری‌های ذخیره لیزوزومی مانند سندرم مورکیو (Morquio syndrome) و آسیب یا بیماری که زانو و پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد از جمله مواردی هستند که در اثر زانوی ضربدری میتواند برای فرد خطر داشته باشد.
علائم و نشانه‌های پای ضربدری
علائم پای ضربدری بطور واضح شامل جدایی کامل مچ پا در حالیکه زانوها بهم چسبیده اند، میباشد. فردی که دارای زانوی ضربدری (ژنو والگوم) میباشد ممکن است متوجه هیچ نشانه یا علامتی نشود اما گاهاً در قسمت‌هایی از بدن مانند زانو، پا، لگن یا مچ پا احساس درد داشته باشد. این اختلال به صورت لنگیدن و مشکلات تعادل به هنگام راه رفتن بروز داده میشوند.
علت درد ساق پا چیست؟ اینجا کلیک کنید.
آیا زانوی ضربدری یا ایکس درمان یا اصلاح میشود؟
درمان ژنو والگوم زانو
درمان زانوی ایکس یا همان ضربدری بستگی به علت و شدت آن دارد. گزینه های درمانی زانو ضربدری شامل موارد زیر است:
داروها و مکمل‌ها
اگر یک علت زمینه ای (ارثی) سبب زانوی ضربدری شود، در ابتدا پزشک متخصص باید بیماری و علت آن را تشخیص دهد و سپس زانوی ایکس (ضربدری) را اصلاح کند. در این صورت ممکن است پزشک به عنوان بخشی از درمان، داروها و مکمل‌هایی را برای فرد تجویز کند.
ورزش منظم
تحقیقات زیادی نشان داده است که ورزش کردن میتواند به تقویت عضلات پا کمک کند و همچنین میتواند سبب بهبود تعادل و توازن در افراد مبتلا به زانوی ضربدری شود. علاوه‌براین، طبق تحقیقات به عمل آمده ورزش برای بزرگسالان مبتلا به زانوی ضربدری مناسب است اما تحقیقات کافی مبنی بر اینکه ورزش برای بهبود زانوی ضربدری در کودکان نیز موثر است یا خیر وجود ندارد!
افرادی که پای ضربدری دارند باید قبل از شروع هرگونه ورزشی با پزشک خود مشورت کنند. دکتر یا فیزیوتراپیست قادر است تشخیص دهد که آیا ممکن است ورزش مورد نظر برای شخص مفید باشد یا خیر و بر اساس راه رفتن فرد و یا علائم خاص فرد چه نوع تمریناتی باید انجام دهد.
حرکات اصلاحی زانوی ضربدری
در این قسمت نمونه ای از ورزشهای مقاومتی و قدرتی که میتوانید برای اصلاح پای ضربدری انجام دهید را توضیح داده‌ایم:
1. ابتدا بایستید و پاها را به اندازه عرض لگن باز کنید و دستها را جلوی سینه بگیرید.
2. به سمت چپ گام بلندی بردارید.
3. زانو را خم کنید همانطور که پا با زمین تماس پیدا میکند، لگن را به عقب متمایل کنید.
4. سپس به حالت عادی خود برگردید.
5. این حرکات را برای هر پا 10 الی 12 بار تکرار کنید.
به پهلو دراز بکشید
1. به سمت چپ دراز بکشید و پای راست را روی پای چپ قرار دهید.
2. پای راست را با زاویه 45 درجه بلند کنید و 1 ثانیه نگه دارید، سپس پا را پایین بیاورید.
3. این حرکت را 10 الی 12 بار تکرار کنید و سپس همین عمل را برای پای چپ نیز انجام دهید.
علت ایجاد زانوی پرانتزی چیست؟ اینجا کلیک کنید
اسکات
1. با کمی فاصله به دیوار تکیه دهید و پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید.
2. در حالیکه عضلات شکم را منقبض نگه میدارید بیشتر از 90 درجه پا را خم نکنید و در همان حالت 5 الی 10 ثانیه مکث کنید (با تمرین بیشتر شخص میتواند زمان بیشتری این حرکت را انجام دهد).
3. قرار دادن یک کِش لوپ به دور زانو ممکن است به انجام درست حرکت کمک کند.
کاهش وزن
تشدید زانوی ضربدری (ژنو والگوم) در افرادی که دارای اضافه وزن هستند بیشتر است. وزن اضافه به زانو و پا فشار اضافی بیشتری وارد میکند که میتواند سبب بدتر شدن عارضه زانوی ایکس در فرد شود.
معمولاً پزشک به شخص پیشنهاد میکند که وزن خود را از طریق رژیم غذایی و ورزش کاهش دهد.
کفی‌های طبی
کفی های طبی که در داخل کفش قرار میگیرند به اصلاح طرز راه رفتن فرد و همچنین به نحوه برخورد پا هنگام پیاده روی و دویدن کمک می‌کنند؛ این کفی‌ها برای افرادی که دارای پای ضربدری هستند و یا کسانی که یکی از پاهایشان بلند تر از دیگری است بسیار مناسب است.
ممکن است پزشک متخصص برای کودکانی که دارای زانوی ضربدری (زانوی ایکس) هستند علاوه بر تجویز کفی‌های طبی و یا به جای آنها، بریس یا آتِل تجویز کند. بریس‌ها طوری طراحی شده اند که به رشد درست و صحیح استخوانها کمک می‌کنند.
عمل جراحی
معمولاً برای درمان زانوی ضربدری عمل جراحی جز اولین درمان‌ها محسوب نمی‌شود. اکثراً در زانوهای ضربدری بسیار شدید و همچنین مواردی که با ورزش از جمله ورزشهای کششی و کاهش وزن درد زانو کاهش نمیابد، عمل جراحی صورت میگیرد.
برای کودکانی که دارای زانوی ضربدری هستند پزشکان از شیوه ای به نام عمل اصلاح رشد استفاده می‌کنند. آنها در این جراحی یک قطعه تیکه فلزی کوچک را به زانو اضافه می‌کنند؛ قطعه فلزی اضافه شده کمک میکند که استخوان در شکل درست و صحیح رشد کند. زمانی که استخوان به کمک آن قطعه فلزی صحیح رشد کرد، در طی یک جراحی آن را از زانو خارج می‌کنند.
برای افراد بزرگسال و نوجوانان ممکن است حتی عمل جراحی برداشتن استخوان انجام شود. این عمل شبیه به عمل اصلاح رشد میباشد؛ استئونومی جراحی است که در آن یک تیکه فلزی را به استخوان زانو اضافه می‌کنند. این تیکه فلزی اضافه شده به عنوان یک نگهدارنده دائمی برای نگه داشتن زانو در راستای صحیح و درست قرار میگیرد.
در موارد نادر نیز ممکن است پزشک تعویض زانو را تشخیص دهد. در این مورد زانو مصنوعی که به درستی تنظیم شده باشد را به جای زانوی ضربدری قرار می‌دهند.
بسته به نوع روش و اینکه آیا بیمار بیمه درمانی دارد یا خیر و نوع بیمه‌ی فرد، هزینه هر کدام از عمل‌های جراحی میتواند بطور قابل توجهی بسیار متفاوت باشد و همچنین میتواند به شدت علائم بیمار نیز بستگی داشته باشد.
تشخیص زانوی ضربدری
معمولاً تشخیص زانوی ایکس با معاینه جسمی شروع میشود که در این حالت پزشک فرد را معاینه میکند و شرح حال دقیق پزشکی فرد را دریافت میکند. اگر فردی که دارای علائم است کودک باشد، پزشک روند رشد پای کودک را مورد بررسی قرار می‌دهد. اگر وی احساس درد داشته باشد، پزشک در رابطه با شدت و محل درد سوال میکند.
پزشک همچنین مواردی مانند تفاوت طول پاها، چگونگی راه رفتن فرد و هم راستا بودن زانوهای بیمار هنگام ایستادن را نیز بررسی میکند.
علاوه بر این، پزشک ممکن است هنگام تشخیص زانوی ضربدری کفی‌های داخل کفش را نیز مورد بررسی قرار دهد. در برخی موارد، ممکن است پزشک برای تشخیص ساختار استخوان اشعه ایکس و اِم آر آی (MRI) تجویز کند.
همچنین پزشک باید تعیین کند که آیا علت ضربدری بودن زانو زمینه‌ای یا ارثی است یا خیر. اگر علت زمینه ای وجود نداشت، پزشک معمولاً توصیه میکند که صبر کنید تا این وضعیت خود به خود درست شود.
کفش مناسب برای پای ضربدری
کفشهای اصلاحی برای زانوهای ضربدری یا ایکس اغلب برای افرادی توصیه میشود که میزان ژنو والگوم خفیف باشد. این کفش ها به روش‌های مختلفی میتواند انحنای پای را بهبود بخشند. مواردی نظیر درد زانو، گرفتگی مفاصل، و لنگیدن در راه رفتن که در پاهای ضربدری رایج است قطعاً میتوانند با پوشیدن و انتخاب کفشهای مناسب بهبود یابند.
در واقع، در برخی موارد پوشیدن کفش و کتونی‌های مناسب میتواند به اندازه ای تاثیر گذارد باشد که جراحی زانو برای فرد ضروری نباشد.
کتانی های مناسب زانوهای ضربدری دارای کیفیت متفاوتی میباشند بصورتی که باعث میشوند ساق پاها در یک راستا قرار بگیرد.
برخی از ویژگی‌هایی که کفش مناسب زانوی ضربدری باید داشته باشد شامل موارد زیر است:
استحکام بالا
هنگامی که صحبت از اصلاح زانو ضربدری به میان می آید، استحکام و تعادل در کفشهایی که برای تصحیح پای ضربدری استفاده میشود بسیار مهم است زیرا آنها به رفع چرخش بیش از حد پا کمک می‌کنند. چرخش عملی است که پا در آن به راحتی به سمت داخل میچرخد و فشار یک نواخت را هنگام راه رفتن تقسیم کند. این یک عملکرد طبیعی است که بدن ما باید برخی از فشارهای ناشی از برخورد پا با زمین را جذب کند. با این حال، اگر این چرخش پا بیش از اندازه شود، متیواند سبب چرخیدن زانوها به داخل شود.
یکی از بهترین راه برای تصحیح چرخش بیش از حد پا، پوشیدن کفش هایی با دوام و پایداری بسیار بالا میباشد. کفشهایی دارای دوام و پایداری بسیار بالایی هستند و دارای لایه میانی با خصوصیات خاصی میباشند که برای افرادی که پای آنها انحراف بیش از حدی دارد طراحی شده است.
استحکام و پایداری کفش به قرار گیری مناسب پای فرد و چسبیدن بیش از حد مچ پاها به یک دیگر، و بازگردندان پا به حالت عادی نیز کمک خواهد کرد.
سایز مناسب
نکته دیگری که برای اصلاح زانو ضربدری (ژنو والگوم) در رابطه با کفش و کتونی مطرح است، این است که باید کفش با سایز مناسب بپوشید.
اگر میخاهید زانوی ضربدری ناشی از چرخش مچ پا و کف پای صاف را تصحیح کنید؛ خرید کفش با سایز مناسب بسیار حائز اهمیت است. هنگامی که قصد دارید کفشی با سایز مناسب خریداری کنید مواردی نظیر پهنای پا، امتداد قوس پا و طول انگشت پا را نیز در نظر بگیرید. جهت آموزش اندازه گیری صحیح پا اینجا کلیک کنید.
مهم ترین مورد اندازه گیری امتداد قوس پا میباشد؛ زیرا نگهداری نامناسب قوس پا سبب چرخیدن زانو به داخل شده و بر روی یک راستا بودن پا تاثیر میگذارد. به عنوان مثال اگر پاهای شما باریک است سعی کنید کفشی بخرید که پنجه آن منحی و مخروطی باشد. و یا اگر شما پاهای پهنی دارید سعی کنید کفشهای بپوشید که پنجه آنها حالت مربعی داشته باشد.
نگهداری کافی از قوس کف پا
بهترین و مناسب ترین کفش برای تصحیح زانو ضربدری قطعا نگهداری کافی از قوس کف پا میباشد. پوشیدن کفشهایی که کفی های آنها دارای قوس میباشد به بهبود انحنا و کجی پا بسیار کمک خواهد کرد و همچنین بر روی انحنای زانو نیز تاثیر بسیار مثبتی خواهد گذاشت.
دلیل دیگری که چرا شما باید کفشی که دارای نگهدارنده قوس پا است خریداری کنید، صاف بودن کف پا است. اگرچه کف پای صاف مستقیماً سبب زانوی ضربدری نمی‌شود، اما در فردی که دارای کف پای صاف است زانو ضربدری بسیار رایج است و دلیل آن این است که پای آنها همیشه سعی بر چرخش به داخل دارد تا انحراف زانو را جبران کند.
همچنین به عنوان انحنای ناقص کف پا نیز شناخته میشود، صافی کف پا به دلیل صاف شدن قوس های داخل پا ایجاد میشود. بهتر است به دنبال کفشهای طبی برای زانو ضربدری باشید که دارای طراحی عالی برای قوس پا هستند و میتوانند برخی فشارها را از روی قوس پا بردارد و حتی از چرخیدن بیش از حد پا به داخل جلوگیری کند.
کفی داخلی مناسب
مورد بعدی که شما باید در کفشهای اصلاحی زانوی ضربدری (زانوی ایکس) به دنبال آن باشید کفی داخلی مناسب است. بهترین کفی داخلی برای زانو ضربدری، با بهبود وضعیت راه رفتن به اصلاح زانو کمک میکند.
این کفی‌ها با نگهداری از پاشنه پا به بهبود طریقه راه رفتن کمک میکند. همچنین کفشهای با کفی مناسب پاشنه پای شما را بلندتر میکند تا گام های شما ایمن تر باشد.
حتی اگر شما کفشی دارید که کفی مناسبی ندارد میتوانید کفی های مناسب مخصوص زانوی ضربدری را بخرید و آنها را داخل کفش خود بگذارید.
بهترین کفش برای کودکان نوپا
بسیاری از پدرمادران در تلاشند تا زانوی ضربدری و زانوی پرانتزی کودک خود را سریعاً اصلاح کنند و در نهایت به درمان بیش از حد در نوع خفیف و یا متوسط می‌پردازند. حقیقت این است که هیچ کفش اصلاحی برای کودکان نوپا وجود ندارد زیرا زانوی ضربدری برای کودکان تا سن 7 سال نرمال و عادی است.
علی رغم این، اگر تغییر شکل ساق پای کودک سبب درد در ساق پا یا زانو فرد شود، ممکن است دکتر برای کودک کفش طبی که به خوبی از پاشنه نگهداری میکند و همچنین از قوس کف پا به خوبی پشتیبانی کند تجویز کند.
اگر کودکی که دارای پای ضربدری است هیچگونه درد در ساق پا و زانو نداشته باشد والدین باید اجازه دهند کودک سیر طبیعی رشد خود را بگذراند. ایجاد تداخل در مراحل رشد طبیعی کودک میتواند برای کودک بیشتر ضرر داشته باشد تا فایده! والدین باید تا حد امکان پاهای فرزندشان را به حال خود رها کرده و منتظر بمانند تا استخوان ها به طور کامل رشد کنند و زانوی ضربدری خود به خود اصلاح شود.
هرگونه کفشی که برای کودک نوپا خریداری می شود باید برای محافظت از پاهای آنها باشد، نه اینکه مشکلی را که در نهایت خود به خود اصلاح می شود، اصلاح کند. بنابراین برای کودک خود کفشی را خریداری کنید که پا به درستی در پاشنه قرار بگیرد و فضای کافی را برای پنجه آنها فراهم کند.
در نهایت، برای اطمینان از اینکه کفشی که کودکتان می‌پوشد سایز مناسبی دارد یا خیر، حتماً قبل از خرید کتانی با پیام در واتس‌اپ از کارشناسان اورجینال پَل بخواهید ویدیوی اندازه گیری صحیح سایز پا را برای شما ارسال کنند (شماره واتس‌اپ اورجینال پَل: 09120387302)
کلام آخر
اگر به درمان زانو ضربدری با کفشهای اصلاحی علاقمند هستید نکاتی که در قسمت قبل گفته شد قطعاً به شما برای انتخاب درست کفش و کتونی کمک میکند.
به خاطر داشته باشید که برای درمان زانو ضربدری درمان‌هایی نظیر ورزش، بریس و البته در صورت عدم نتیجه از درمانهای دیگر، جراحی نیز از آخرین راه‌های درمان زانوی ضربدری (ژنو والگوم) میباشد. همچنین قبل از اینکه به درمان از طریق جراحی روی بیاورید، ایده بسیار خوبی است که در ابتدا از درمان‌هایی نظیر تمرینات یوگا، بریس ها و کفشهای طبی برای درمان زانوی ضربدری را امتحان کنید.
مواردی که پیشنهاد می‌کنیم مطالعه کنید:
-
با عارضه انحراف شست پا به‌طور کامل آشنا شوید!
-
علت سرد شدن پا چیست؟
-
مقایسه تکنولوژی PU و EVA در کفش های اورجینال
-
چگونه در کمترین زمان لاغر شویم؟
کارشناسان سایت اورجینال پَل همواره از طریق راه های ارتباطی زیر آماده پاسخگوئی به تمامی سوالات شما عزیزان میباشند:
صفحه رسمی اینستاگرام: original.pal
واتس‌اپ: 09120387302
تلفن تماس: 08138283237 - 08138263633
دیدگاهتان را به اشتراک بگذارید